- SPARUM
- SPARUMminimum iaculum, a spargendo, Fest. Servio ad illud Aen. l. 11. v. 682.Agrestisque manus armat Sparus:rusticum est telum, in modum pedis recurvum. Varroni Sparum missile,m ductâ a piscibus similitudine, qui Spari vocantur. RUsticorum certe gestamen fuit. C. Sallustius in Catilin. c. 56. Sed ex omni copia circiter pars quarta erat militaribus armis instructa, coeteri, ut quosque casus armaverat, Sparos, aut lanceas, aut praeacutas suedes portabant. Liv. Dec. 4. l. 4. Si quis oextra ordinem avidius procurrit, et ipse inter Equites sparô percutit et Tribunes Centurionesque castigari iubet etc. Sed et Graeci eô teli genere frequenter usi sunt, ut apparet ex Corn. Nepote in Epaminonda, c. 9. unde non difficile formam eius colligere est. Sic quippe ille: Universi in unum impetum fecerunt, neque prius abscesserunt, quam magnâ caede factâ multisque occisis Epaminondam pugnantem Sparô eminus percussum concidere viderunta: Huius casit aliquantum retardati sunt Boeotii, neque tamen prius pugnâ excesserunt, quam repugnantes profligârunt. At Epaminondas, cum animadverteret, mortiferum se vulnus acepisse, simulque si ferrum, quod ex hastili in corpore remanserat, extraxisset, animam statim amissurum, usque eo retinuit, quoad renuntiatum est, vicisse Boeotios. Id posiquam audivit, satis, inquit, vixi, invictus enim morior: Tum ferrô extractô, confestim exanimatus est. Ferrum id Spari, alii Historici spiculum, nonnulli hastam vocant. Vide Val. Max. l. 3. c. 2. ex. ext. 5. Ciceronem de fin. bon. l. 2. etc. Sic res eadem spiculum, hasta, Sparus. Lucilius,Tum Spara, tum rumices portantur, tragula porrô.Silius Italicus Punicor. l. 8. v. 520.Marrucina simul Frentanis aemula pubesCorfini populos, magnumque Theate trahebat,Omnibus in pugna fertur Sparus.Vide Thom. dempster. Paralipom. in Rosin. l. 10. c. 20. uti de Sparo pisce, Voss. de Idolol. l. 4. c. 25.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.